Spis treści modułu
Wprowadzenie
1.
Atrakcyjność
turystyczna Europy
2.
Charakterystyka
walorów turystycznych wybranych krajów europejskich
Bibliografia
Wprowadzenie
W roku 2012 według danych UNWTO Europę odwiedziło ponad 534
miliony zagranicznych turystów. Wynika to z wyjątkowej atrakcyjności
turystycznej Europy, o której decydują walory turystyczne (przyrodnicze i
pozaprzyrodnicze), zagospodarowanie turystyczne oraz dostępność komunikacyjna.
Najatrakcyjniejszym turystycznie regionem Europy dla turystyki masowej jest
Europa Południowa, położona w basenie Morza Śródziemnego. Szczególnym walorem
jest tutaj klimat podzwrotnikowy – gorący latem i łagodny zimą, ciepłe morze,
piaszczyste plaże, antyczne zabytki, dobre zagospodarowanie turystyczne i
dostępność komunikacyjna. Turyści, dla których głównym motywem podróży jest
poznanie przyrody, za atrakcyjne uznają również kraje Europy Północnej z
borealnymi lasami i jeziorami polodowcowymi. Dla turystyki pieszej górskiej i
narciarstwa najatrakcyjniejsze są dobrze zagospodarowane łańcuchy górskie Alp i
Pirenejów, natomiast dla turystki ekstremalnej – Karpaty Wschodnie.
Dla agroturystki za najatrakcyjniejsze uznaje się obszary
rolne cenne przyrodniczo – HNV (High
Nature Value), charakteryzujące się występowaniem półnaturalnej szaty roślinnej
wypasanej lub koszonej, mozaikowością krajobrazu, obecnością ekstensywnej
produkcji rolniczej wyrażającej się niską obsadą zwierząt na 1 ha użytków
rolnych, wysokimi nakładami pracy, małym poziomem mechanizacji, występowaniem
cennych gatunków roślin i zwierząt. Obszary takie występują w Europie na
terenie: Szkocji (Góry Kaledońskie, Grampiany, Hebrydy, Wyżyna
Południowoszkocka), Anglii (Góry Kumbryjskie, Góry Pennińskie), Walii (Góry
Kambryjskie), w zachodniej i północnej części Irlandii, Francji (Masyw
Centralny, Pireneje, Jura, Alpy, Wogezy, Korsyka), Belgii (Ardeny), Hiszpanii
(Galicja, Góry Kastylijskie, Estremadura, Sierra Morena, Asturia), wschodniej
Portugalii, we Włoszech (Piemont, Toskania, Umbria, Sardynia, Sycylia), w
Austrii, Szwajcarii, Słowenii, Niemczech (Bawaria), Czechach (Sudety, Rudawy,
Szumawa), północnej Rumunii, środkowej i wschodniej Bułgarii, Grecji,
Chorwacji, na Cyprze, w Polsce, Łotwie, Estonii, na Litwie, w południowej
Finlandii i Szwecji, a także na Ukrainie (Karpaty).
1. Atrakcyjność turystyczna Europy
Według regionalizacji UNWTO,
Europę dzieli się na następujące regiony turystyczne: Europę Północną, Europę
Zachodnią, Europę Środkowo-Wschodnią, Europę Południowo-Śródziemnomorską.
Europa Północna
obejmuje: Danię, Finlandię, Islandię, Norwegię, Szwecję oraz Wielką Brytanię.
Region charakteryzuje się klimatem umiarkowanym chłodnym (Finlandia, północna
Szwecja i Norwegia) i ciepłym o cechach morskich, przejściowych i kontynentalnych.
Dominują walory przyrodnicze,
do których należą liczne jeziora i formy rzeźby polodowcowej, góry orogenezy
kaledońskiej: Góry Skandynawskie, Grampiany, Góry Kaledońskie w Szkocji,
lodowce na Islandii oraz w Górach Skandynawskich, czynne wulkany na Islandii
oraz wybrzeża fiordowe, szczególnie atrakcyjne w Norwegii. Korzystne warunki
dla turystyki wiejskiej wynikają z występowania obszarów rolnych cennych
przyrodniczo, dużych obszarów leśnych, małej gęstości zaludnienia, rozwiniętej
bazy noclegowej oraz długoletniej tradycji wypoczynku na wsi.
Region Europy
Zachodniej obejmuje: Austrię, Belgię, Francję, Niemcy, Liechtenstein,
Luksemburg, Monako, Holandię, Szwajcarię. Region cechuje się licznymi walorami
pozaprzyrodniczymi i przyrodniczymi. Najchętniej odwiedzane miasta to: Paryż,
Amsterdam, Wiedeń, Berlin, Monachium i Bruksela. Region jest bardzo
zróżnicowany krajobrazowo –od nizin w części północnej, góry orogenezy
hercyńskiej (np. Masyw Centralny) w części środkowej, po Alpy w części
południowej. Obszary górskie stwarzają najkorzystniejsze warunki dla rozwoju
turystyki wiejskiej w tym regionie.
Region Europy
Środkowo-Wschodniej obejmuje: Armenię, Azerbejdżan, Białoruś, Bułgarię,
Czechy, Estonię, Gruzję, Węgry, Kazachstan, Kirgistan, Łotwę, Litwę, Polskę,
Mołdawię, Rumunię, Rosję, Słowację, Tadżykistan, Turkmenistan, Ukrainę,
Uzbekistan. Region charakteryzuje się zróżnicowaniem geograficznym – obejmuje
Nizinę Wschodnio-Europejską, Karpaty, Nizinę Węgierską, Nizinę Wołoską, Bałkany
oraz góry Kaukaz. Region jest także zróżnicowany pod względem klimatycznym – od
klimatów umiarkowanych chłodnych kontynentalnych, umiarkowanych ciepłych
przejściowych i kontynentalnych, po klimaty podzwrotnikowe w części
południowo-wschodniej. Dla turystyki wiejskiej największe znaczenie ma część
zachodnia regionu: Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Rumunia, Słowacja, Węgry.
Europa
Południowo-Śródziemnomorska obejmuje: Cypr, Izrael, Turcję, Albanię, Andorę,
Bośnię i Hercegowinę, Chorwację, Grecję, Włochy, Maltę, Czarnogórę, Portugalię,
San Marino, Serbię, Słowenię, Hiszpanię, Macedonię. Region charakteryzuje się
korzystnymi warunkami klimatycznymi, walorami kulturowymi obejmującymi zabytki
architektury starożytnej Grecji i Rzymu, architektury średniowiecznej oraz
architektury renesansu i baroku. Główną atrakcją regionu jest wybrzeże morskie
z piaszczystymi i kamienistymi plażami, liczne wyspy zwłaszcza na Morzu
Egejskim i Adriatyckim. W regionie występują obszary rolne cenne przyrodniczo,
atrakcyjne dla turystyki wiejskiej, zwłaszcza w Grecji, Portugalii, Chorwacji i
Hiszpanii.
Dostępność
komunikacyjna Europy
Dostępność komunikacyjna jest jednym z podstawowych warunków
wykorzystania potencjału turystycznego. Poszczególne regiony Europy
charakteryzują się zróżnicowaną dostępnością komunikacyjną. Sieć transportowa
jest nierównomiernie rozwinięta. Największą gęstością sieci drogowej i
kolejowej charakteryzują się kraje Europy Zachodniej, najmniejszą – Europy
Wschodniej. O dostępności komunikacyjnej w dużym stopniu decyduje rozwinięta
sieć autostrad i linii kolejowych dużych prędkości. Państwa o gęstej sieci
autostrad to: Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Włochy, Holandia, Belgia,
Austria i Szwajcaria. Sieć szybkich połączeń kolejowych obejmuje: Francję,
Belgię, Holandię, Niemcy, Włochy, Hiszpanię, Szwecję i Wielką Brytanię. Europa
charakteryzuje się dobrze rozwiniętym transportem lotniczym. W przewozach
dominuje Europa Zachodnia. Dużą rolę,
oprócz narodowych przewoźników (British Airways, Lufthansa, Air France), odgrywają tanie linie lotnicze
(np. Ryanair, Wizz Air, easyJet), które przyczyniły się do upowszechnienia
transportu lotniczego. Do największych europejskich portów lotniczych należą:
Londyn Heathrow, Paryż Charles de Gaulle, Frankfurt, Amsterdam Schiphol, Madryt
Barajas.
Zagospodarowanie
turystyczne
Oprócz walorów turystycznych czynnikiem przyciągającym
turystów do Europy jest zagospodarowanie turystyczne. Szczególne znaczenie ma
baza noclegowa. Jednym z wskaźników rozwoju zagospodarowania turystycznego jest
liczba miejsc noclegowych przypadająca na 1 km2 powierzchni
jednostki terytorialnej. Najwyższa wartość,
powyżej 10 miejsc noclegowych na 1 km2,
występuje w największych miastach Europy, na wybrzeżu Morza Śródziemnego w
Hiszpanii, Francji i Włoszech, na wybrzeżu Morza Czarnego w Bułgarii i Rumunii,
w regionach alpejskich, w południowej Anglii, Belgii, na Wyspach Kanaryjskich,
Balearach, Krecie, Wyspach Jońskich, Cykladach, Malcie. Brak jest w Europie
jednolitej klasyfikacji i kategoryzacji bazy noclegowej. Ujednolicenie zasad dotyczących
wiejskiej bazy noclegowej promuje stowarzyszenie EuroGites.
Studium przypadku
1
Oceny atrakcyjności turystycznej można dokonać między innymi
na podstawie recenzji i opinii turystów lub liczby turystów, którzy odwiedzili daną atrakcję
turystyczną. Najpopularniejszy ranking publikuje witryna Tripadvisor.
W rankingu 25 najlepszych
celów podróży w Europie w roku 2013
na pierwszym miejscu znalazł się Paryż, na drugim Londyn, a na trzecim Rzym.
Kolejne miejsca zajmują: Barcelona, Wenecja, Florencja, Praga, Berlin, Stambuł,
Petersburg, Amsterdam, Madryt, Wiedeń, Dublin, Monachium, Lizbona, Budapeszt,
Ateny, Mediolan, Dubrownik, Kraków (na 22.
miejscu), Moskwa, Oia w Grecji, Zermatt w Szwajcarii, Neapol.
W rankingu najlepszych plaż
w Europie w roku 2013 na pierwszym miejscu znajduje się plaża Rabbit Beach na
Lampedusie we Włoszech. W pierwszej dziesiątce znajdują się również: Playa de
las Catedrales w Hiszpani, Rhossili Bay koło Swansea w Walii, Playa de ses
Illetes na wyspie Formentera w Hiszpanii, Woolacombe Beach w Anglii, plaża Elafonissi
na Krecie, plaża Iztuzu w Turcji, plaża La Pelosa na Sardynii oraz Porthminster
Beach w Anglii.
Za najatrakcyjniejszą wyspę
uznano Santorini w Grecji, następnie wyspy: Kefalinia w Grecji, Capri we
Włoszech, Naksos (Cyklady) w Grecji, Mainland (Orkady), Gozo (Malta), Zakintos
w Grecji, Jersey (Wyspy Normandzkie), Skye (Hebrydy) i Fuerteventura (Wyspy
Kanaryjskie).
Najciekawsze miejsca
w Europie według turystów to: Mezquita (obecnie katedra, wcześniej meczet) w Kordobie w Hiszpanii, Sobór
Zmartwychwstania Pańskiego w Petersburgu, Bazylika św. Piotra w Watykanie, mury
miejskie w Dubrowniku, Rynek Główny w Krakowie (6.
miejsce), Alkazar (pałac mauretański) w Sewilli, Alhambra w Grenadzie w
Hiszpanii, Katedra Santiago de Compostela w Hiszpanii, katedra w Sienie we
Włoszech, Koloseum w Rzymie, Katedra Santa Maria del Fiore we Florencji,
Sagrada Familia w Barcelonie, Plac Michała Anioła we Florencji, Cysterna
Bazyliki w Stambule, Most Karola w Pradze, Pałac Schoenbrunn w Wiedniu,
Błękitny Meczet w Stambule, Katedra w Mediolanie, Bazylika św. Franciszka w
Asyżu we Włoszech, Katedra w Durham w Anglii, antyczne miasto Efez w Turcji,
Piazza della Signoria we Florencji, Panteon w Rzymie, Partenon w Atenach,
Akropolis w Atenach.
Najlepsze parki w
Europie to: Park Güell w Barcelonie, Ogród Luksemburski w Paryżu, Park Retiro w
Madrycie, St. James’ Park w Londynie.
Najatrakcyjniejsze muzea
według turystów to: Muzeum Ermitażu i Pałac Zimowy w Petersburgu, Hagia Sophia
w Stambule, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Muzeum Akropolu w Atenach,
Luwr w Paryżu, Muzeum Narodowe w Szkocji w Edynburgu, Muzeum Brytyjskie w
Londynie, Prado w Madrycie, Muzeum Cappella Sansevero w Neapolu, National
Gallery w Londynie, Muzeum Term Rzymskich, Galeria Borghese w Rzymie, Galeria
Uffizi we Florencji, Muzeum Chora w Stambule, Muzeum Vasa w Sztokholmie, Muzea
Watykańskie, National Railway Museum w York w Anglii, Muzeum Wiktorii i Alberta
w Londynie, Churchill War Rooms w Londynie, Muzeum Vincenta van Gogha w
Amsterdamie, Musée de l'Orangerie w Paryżu, Muzeum Historii Naturalnej w
Londynie.
Do najczęściej
odwiedzanych atrakcji w Europie według magazynu „Tavel&Leisure” należą:
Wielki Bazar w Stambule (15 mln turystów), Katedra Notre Dame w Paryżu (13,6 mln), Park Disneyland we
Francji (10,5 mln), Bazylika Sacré Coeur w Paryżu (10,5 mln), Muzeum Luwr w Paryżu (8,5 mln), Bazylika
św. Piotra w Watykanie (7 mln), Koloseum w Rzymie (7 mln), Wieża Eiffla w
Paryżu (6,7 mln), Katedra w Kolonii w Niemczech (6 mln), Sanktuarium w Lourdes
we Francji (6 mln), Kaplica Ojca Pio w San Giovanni Rotondo we Włoszech (6
mln).
Na liście światowego
dziedzictwa UNESCO na kontynencie europejskim znajduje się 430 obiektów.
Najwięcej (49) we Włoszech, 44 w Hiszpanii, 38 we Francji i Niemczech, 28 w
Wielkiej Brytanii, 17 w Grecji, 15 w Portugalii, Rosji i Szwecji, 14 w Polsce.
Obiekty z listy
dziedzictwa UNESCO w Europie znajdziesz na stronie: