5. Atrakcyjność turystyczna Europy

Spis treści modułu

Wprowadzenie

1.      Atrakcyjność turystyczna Europy
2.      Charakterystyka walorów turystycznych wybranych krajów europejskich
Bibliografia




Wprowadzenie

W roku 2012 według danych UNWTO Europę odwiedziło ponad 534 miliony zagranicznych turystów. Wynika to z wyjątkowej atrakcyjności turystycznej Europy, o której decydują walory turystyczne (przyrodnicze i pozaprzyrodnicze), zagospodarowanie turystyczne oraz dostępność komunikacyjna. Najatrakcyjniejszym turystycznie regionem Europy dla turystyki masowej jest Europa Południowa, położona w basenie Morza Śródziemnego. Szczególnym walorem jest tutaj klimat podzwrotnikowy – gorący latem i łagodny zimą, ciepłe morze, piaszczyste plaże, antyczne zabytki, dobre zagospodarowanie turystyczne i dostępność komunikacyjna. Turyści, dla których głównym motywem podróży jest poznanie przyrody, za atrakcyjne uznają również kraje Europy Północnej z borealnymi lasami i jeziorami polodowcowymi. Dla turystyki pieszej górskiej i narciarstwa najatrakcyjniejsze są dobrze zagospodarowane łańcuchy górskie Alp i Pirenejów, natomiast dla turystki ekstremalnej – Karpaty Wschodnie.
Dla agroturystki za najatrakcyjniejsze uznaje się obszary rolne cenne przyrodniczo – HNV (High Nature Value), charakteryzujące się występowaniem półnaturalnej szaty roślinnej wypasanej lub koszonej, mozaikowością krajobrazu, obecnością ekstensywnej produkcji rolniczej wyrażającej się niską obsadą zwierząt na 1 ha użytków rolnych, wysokimi nakładami pracy, małym poziomem mechanizacji, występowaniem cennych gatunków roślin i zwierząt. Obszary takie występują w Europie na terenie: Szkocji (Góry Kaledońskie, Grampiany, Hebrydy, Wyżyna Południowoszkocka), Anglii (Góry Kumbryjskie, Góry Pennińskie), Walii (Góry Kambryjskie), w zachodniej i północnej części Irlandii, Francji (Masyw Centralny, Pireneje, Jura, Alpy, Wogezy, Korsyka), Belgii (Ardeny), Hiszpanii (Galicja, Góry Kastylijskie, Estremadura, Sierra Morena, Asturia), wschodniej Portugalii, we Włoszech (Piemont, Toskania, Umbria, Sardynia, Sycylia), w Austrii, Szwajcarii, Słowenii, Niemczech (Bawaria), Czechach (Sudety, Rudawy, Szumawa), północnej Rumunii, środkowej i wschodniej Bułgarii, Grecji, Chorwacji, na Cyprze, w Polsce, Łotwie, Estonii, na Litwie, w południowej Finlandii i Szwecji, a także na Ukrainie (Karpaty).



1.      Atrakcyjność turystyczna Europy
Regiony turystyczne Europy
Według regionalizacji UNWTO, Europę dzieli się na następujące regiony turystyczne: Europę Północną, Europę Zachodnią, Europę Środkowo-Wschodnią, Europę Południowo-Śródziemnomorską.
Europa Północna obejmuje: Danię, Finlandię, Islandię, Norwegię, Szwecję oraz Wielką Brytanię. Region charakteryzuje się klimatem umiarkowanym chłodnym (Finlandia, północna Szwecja i Norwegia) i ciepłym o cechach morskich, przejściowych i kontynentalnych. Dominują walory przyrodnicze, do których należą liczne jeziora i formy rzeźby polodowcowej, góry orogenezy kaledońskiej: Góry Skandynawskie, Grampiany, Góry Kaledońskie w Szkocji, lodowce na Islandii oraz w Górach Skandynawskich, czynne wulkany na Islandii oraz wybrzeża fiordowe, szczególnie atrakcyjne w Norwegii. Korzystne warunki dla turystyki wiejskiej wynikają z występowania obszarów rolnych cennych przyrodniczo, dużych obszarów leśnych, małej gęstości zaludnienia, rozwiniętej bazy noclegowej oraz długoletniej tradycji wypoczynku na wsi.
Region Europy Zachodniej obejmuje: Austrię, Belgię, Francję, Niemcy, Liechtenstein, Luksemburg, Monako, Holandię, Szwajcarię. Region cechuje się licznymi walorami pozaprzyrodniczymi i przyrodniczymi. Najchętniej odwiedzane miasta to: Paryż, Amsterdam, Wiedeń, Berlin, Monachium i Bruksela. Region jest bardzo zróżnicowany krajobrazowo –od nizin w części północnej, góry orogenezy hercyńskiej (np. Masyw Centralny) w części środkowej, po Alpy w części południowej. Obszary górskie stwarzają najkorzystniejsze warunki dla rozwoju turystyki wiejskiej w tym regionie.
Region Europy Środkowo-Wschodniej obejmuje: Armenię, Azerbejdżan, Białoruś, Bułgarię, Czechy, Estonię, Gruzję, Węgry, Kazachstan, Kirgistan, Łotwę, Litwę, Polskę, Mołdawię, Rumunię, Rosję, Słowację, Tadżykistan, Turkmenistan, Ukrainę, Uzbekistan. Region charakteryzuje się zróżnicowaniem geograficznym – obejmuje Nizinę Wschodnio-Europejską, Karpaty, Nizinę Węgierską, Nizinę Wołoską, Bałkany oraz góry Kaukaz. Region jest także zróżnicowany pod względem klimatycznym – od klimatów umiarkowanych chłodnych kontynentalnych, umiarkowanych ciepłych przejściowych i kontynentalnych, po klimaty podzwrotnikowe w części południowo-wschodniej. Dla turystyki wiejskiej największe znaczenie ma część zachodnia regionu: Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Rumunia, Słowacja, Węgry.
Europa Południowo-Śródziemnomorska obejmuje: Cypr, Izrael, Turcję, Albanię, Andorę, Bośnię i Hercegowinę, Chorwację, Grecję, Włochy, Maltę, Czarnogórę, Portugalię, San Marino, Serbię, Słowenię, Hiszpanię, Macedonię. Region charakteryzuje się korzystnymi warunkami klimatycznymi, walorami kulturowymi obejmującymi zabytki architektury starożytnej Grecji i Rzymu, architektury średniowiecznej oraz architektury renesansu i baroku. Główną atrakcją regionu jest wybrzeże morskie z piaszczystymi i kamienistymi plażami, liczne wyspy zwłaszcza na Morzu Egejskim i Adriatyckim. W regionie występują obszary rolne cenne przyrodniczo, atrakcyjne dla turystyki wiejskiej, zwłaszcza w Grecji, Portugalii, Chorwacji i Hiszpanii.
Dostępność komunikacyjna Europy
Dostępność komunikacyjna jest jednym z podstawowych warunków wykorzystania potencjału turystycznego. Poszczególne regiony Europy charakteryzują się zróżnicowaną dostępnością komunikacyjną. Sieć transportowa jest nierównomiernie rozwinięta. Największą gęstością sieci drogowej i kolejowej charakteryzują się kraje Europy Zachodniej, najmniejszą – Europy Wschodniej. O dostępności komunikacyjnej w dużym stopniu decyduje rozwinięta sieć autostrad i linii kolejowych dużych prędkości. Państwa o gęstej sieci autostrad to: Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Włochy, Holandia, Belgia, Austria i Szwajcaria. Sieć szybkich połączeń kolejowych obejmuje: Francję, Belgię, Holandię, Niemcy, Włochy, Hiszpanię, Szwecję i Wielką Brytanię. Europa charakteryzuje się dobrze rozwiniętym transportem lotniczym. W przewozach dominuje Europa Zachodnia. Dużą rolę, oprócz narodowych przewoźników (British Airways, Lufthansa, Air France), odgrywają tanie linie lotnicze (np. Ryanair, Wizz Air, easyJet), które przyczyniły się do upowszechnienia transportu lotniczego. Do największych europejskich portów lotniczych należą: Londyn Heathrow, Paryż Charles de Gaulle, Frankfurt, Amsterdam Schiphol, Madryt Barajas.
Zagospodarowanie turystyczne
Oprócz walorów turystycznych czynnikiem przyciągającym turystów do Europy jest zagospodarowanie turystyczne. Szczególne znaczenie ma baza noclegowa. Jednym z wskaźników rozwoju zagospodarowania turystycznego jest liczba miejsc noclegowych przypadająca na 1 km2 powierzchni jednostki terytorialnej. Najwyższa wartość, powyżej 10 miejsc noclegowych na 1 km2, występuje w największych miastach Europy, na wybrzeżu Morza Śródziemnego w Hiszpanii, Francji i Włoszech, na wybrzeżu Morza Czarnego w Bułgarii i Rumunii, w regionach alpejskich, w południowej Anglii, Belgii, na Wyspach Kanaryjskich, Balearach, Krecie, Wyspach Jońskich, Cykladach, Malcie. Brak jest w Europie jednolitej klasyfikacji i kategoryzacji bazy noclegowej. Ujednolicenie zasad dotyczących wiejskiej bazy noclegowej promuje stowarzyszenie EuroGites.



Studium przypadku 1
Oceny atrakcyjności turystycznej można dokonać między innymi na podstawie recenzji i opinii turystów lub liczby turystów, którzy odwiedzili daną atrakcję turystyczną. Najpopularniejszy ranking publikuje witryna Tripadvisor.
W rankingu 25 najlepszych celów podróży w Europie w roku 2013 na pierwszym miejscu znalazł się Paryż, na drugim Londyn, a na trzecim Rzym. Kolejne miejsca zajmują: Barcelona, Wenecja, Florencja, Praga, Berlin, Stambuł, Petersburg, Amsterdam, Madryt, Wiedeń, Dublin, Monachium, Lizbona, Budapeszt, Ateny, Mediolan, Dubrownik, Kraków (na 22. miejscu), Moskwa, Oia w Grecji, Zermatt w Szwajcarii, Neapol.
W rankingu najlepszych plaż w Europie w roku 2013 na pierwszym miejscu znajduje się plaża Rabbit Beach na Lampedusie we Włoszech. W pierwszej dziesiątce znajdują się również: Playa de las Catedrales w Hiszpani, Rhossili Bay koło Swansea w Walii, Playa de ses Illetes na wyspie Formentera w Hiszpanii, Woolacombe Beach w Anglii, plaża Elafonissi na Krecie, plaża Iztuzu w Turcji, plaża La Pelosa na Sardynii oraz Porthminster Beach w Anglii.
Za najatrakcyjniejszą wyspę uznano Santorini w Grecji, następnie wyspy: Kefalinia w Grecji, Capri we Włoszech, Naksos (Cyklady) w Grecji, Mainland (Orkady), Gozo (Malta), Zakintos w Grecji, Jersey (Wyspy Normandzkie), Skye (Hebrydy) i Fuerteventura (Wyspy Kanaryjskie).
Najciekawsze miejsca w Europie według turystów to: Mezquita (obecnie katedra, wcześniej meczet) w Kordobie w Hiszpanii, Sobór Zmartwychwstania Pańskiego w Petersburgu, Bazylika św. Piotra w Watykanie, mury miejskie w Dubrowniku, Rynek Główny w Krakowie (6. miejsce), Alkazar (pałac mauretański) w Sewilli, Alhambra w Grenadzie w Hiszpanii, Katedra Santiago de Compostela w Hiszpanii, katedra w Sienie we Włoszech, Koloseum w Rzymie, Katedra Santa Maria del Fiore we Florencji, Sagrada Familia w Barcelonie, Plac Michała Anioła we Florencji, Cysterna Bazyliki w Stambule, Most Karola w Pradze, Pałac Schoenbrunn w Wiedniu, Błękitny Meczet w Stambule, Katedra w Mediolanie, Bazylika św. Franciszka w Asyżu we Włoszech, Katedra w Durham w Anglii, antyczne miasto Efez w Turcji, Piazza della Signoria we Florencji, Panteon w Rzymie, Partenon w Atenach, Akropolis w Atenach.
Najlepsze parki w Europie to: Park Güell w Barcelonie, Ogród Luksemburski w Paryżu, Park Retiro w Madrycie, St. James’ Park w Londynie.
Najatrakcyjniejsze muzea według turystów to: Muzeum Ermitażu i Pałac Zimowy w Petersburgu, Hagia Sophia w Stambule, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Muzeum Akropolu w Atenach, Luwr w Paryżu, Muzeum Narodowe w Szkocji w Edynburgu, Muzeum Brytyjskie w Londynie, Prado w Madrycie, Muzeum Cappella Sansevero w Neapolu, National Gallery w Londynie, Muzeum Term Rzymskich, Galeria Borghese w Rzymie, Galeria Uffizi we Florencji, Muzeum Chora w Stambule, Muzeum Vasa w Sztokholmie, Muzea Watykańskie, National Railway Museum w York w Anglii, Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie, Churchill War Rooms w Londynie, Muzeum Vincenta van Gogha w Amsterdamie, Musée de l'Orangerie w Paryżu, Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.
Do najczęściej odwiedzanych atrakcji w Europie według magazynu „Tavel&Leisure” należą: Wielki Bazar w Stambule (15 mln turystów), Katedra Notre Dame w Paryżu (13,6 mln), Park Disneyland we Francji (10,5 mln), Bazylika Sacré Coeur w Paryżu (10,5 mln), Muzeum Luwr w Paryżu (8,5 mln), Bazylika św. Piotra w Watykanie (7 mln), Koloseum w Rzymie (7 mln), Wieża Eiffla w Paryżu (6,7 mln), Katedra w Kolonii w Niemczech (6 mln), Sanktuarium w Lourdes we Francji (6 mln), Kaplica Ojca Pio w San Giovanni Rotondo we Włoszech (6 mln).
Na liście światowego dziedzictwa UNESCO na kontynencie europejskim znajduje się 430 obiektów. Najwięcej (49) we Włoszech, 44 w Hiszpanii, 38 we Francji i Niemczech, 28 w Wielkiej Brytanii, 17 w Grecji, 15 w Portugalii, Rosji i Szwecji, 14 w Polsce.
Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Europie znajdziesz na stronie: